وب سایت نواندیشی به ویب سایت خبری تحلیلی نواندیشی خوش آمدید
برای درک درست از معانی آیات قرآنی باید شش عمل یا واژه ای که همه با حرف “ت” شروع میشوند در نظر گرفته شود.
بعد از عملی نمودن و اجرای شش عمل نخست برای هر مؤمن لازم است که به تطبیق اوامر و احکام قرآن در زندگی روزمره خود مبادرت ورزد و الی تلاوت، ترجمه، تفسیر، تأویل، تدبر و تفکر در آيات قرآنی جز کسب ثواب سودی برای انسان و جوامع بشری ندارد. 
عبارت از بر خواندن قرآن جهت اخذ ثواب مثل سایر عبادات دینی.
ترجمه قرآن عبارت از هنر تبدیل کلمات از زبان مبدا “عربی” به زبان مقصد “فارسی/پشتو” یا هر زبان دیگر است. متأسفانه بیشتر مسلمانان عجمی “غیر عربی زبان” قرآن را تنها جهت اخذ ثواب تلاوت میکنند نه درک معانی آن چون معنی کلمات و عبارات آیات را به زبان خود نمیدانند.هشتاد فیصد مردم ما در افغانستان بیسواد اند که اصلآ به خواندن بلدیت ندارند چه رسد به ترجمه آیات قرآنی، نگارنده منحیث یک شاگرد و پژوهشگر سفارش میکنم که مسلمانان نباید تنها به ترجمه آیات اکتفا نمایند، زیرا خیلی موارد و آیات در قرآن وجود دارد که تنها ترجمه آن کافی نیست و حتی در بسا موارد برای خواننده شک و شبهه خلق میکند، مثلآ آیات متشابهات، آیات منسوخ شده، آیات ناسخ، آیات مناسبتی، آیات تاریخی و ده ها موضوعات دیگر.متأسفانه که بیشتر ملا های افغانستان در حلقات درسی آیات قرآنی را کلمه به کلمه ترجمه میکنند و بنابر مهارت اندک گرامری که در زبان خود دارند قادر به ترجمه و جمله بندی مکمل یک آیه نیستند که در همچو موارد شنونده نه مبتدای آیه را درک کرده میتوانند و نه خبر آنرا. 
تفسير به معنای توضیح دادن مطلبی است تا قابل فهم شود.در دائره المعارف بزرگ اسلامی در تعریف تفسیر آمده است که تفسیر اصطلاحی است در علوم انسانی که به توضیح معانی آیات قرآن کریم و استخراج معارف از آن میپردازد. علامه طباطبائی رح میفرماید: «تفسیر عبارت است از بیان کردن معنای آیههای قرآن، روشن کردن و پردهبرداری از اهداف و مفاهیم آیهها.» تفسیر علمی است که از احوال قرآن از نظر دلالت بر مرادش متناسب با درک و فهم بشر بحث میکند. طوریکه در بخش ترجمه ذکر شد انسان تنها به ترجمه قرآن اکتفا نکند دانستن تفسیر آیات خیلی مهم است.
تأویل آیات قرآن یعنی معنای حقیقی و تحقق عینی آیات مرتبه ای است در فهم متون و پدیدار های قرآن.تأويل از ریشه «اول» به معنای بازگشت به اصل گرفته شده است. بنابراین تأویل یک شیء؛ یعنی برگرداندن آن به مکان و مصدر اصلی خودش؛ و تأویل لفظ متشابه یعنی توجیه ظاهر آن به طوری که به معنای واقعی و اصیل خودش باز گردد.در قرآن کلمه تأویل در موضوعات مختلفی پیرامون همین معنا به کار رفتهاست. از نظر لغوی به معنای بازگشتن است یعنی آن چیزی که معنای آیه به آن بازمیگردد یعنی بازگشتن به معنای حقیقی.
دانشمندان علوم قرآن و تفسیر معتقدند که تفسیر آن معنای ظاهری الفاظ است ولی تأویل جایی است که معنای خلاف ظاهر را با کمک قرینه عقلی یا نقلی بیان کنیم. البته اگر تمام معانی تأویل را درنظر بگیریم که نزدیک به معنا با کاربرد آن میشود، گاهی اوقات برخی از معانی تفسیر با تأویل یکی میشود، و در پارهای معانی با هم متفاوت میشوند. علامه اقبال (رح) متفکر روشنگر جهان اسلام در مورد تأویل قرآن گفته:
تدبّر از ریشه «دُبُر»، یعنى توجّه به عاقبت و پایان و ماوراى چیزی و رسیدن به باطن آن چیز است که «ژرف اندیشی» و «عاقبت اندیشی» را نظر دارد و نتیجهاش «کشف حقایقی است که در ابتدایِ امر و نظرِ سطحی، به چشم نمیآمد.تدبر یعنی نگریستن به عاقبت و آخر آن کار و تأمل و فکر نمودن در آن.تدبر امر، افتادن به دنبال آن و فکر و نظر و تفکر در عاقبت امور است و نیز به معنای چارهجویی، تنظیم، اداره کردن.
«تفکّر» سیر در معلومات موجود است تا مجهولاتى که ملازم با آنهایند معلوم گردند. تفکر، ویژگی منحصر به فرد انسان در میان مخلوقات و یک امر فطری و ناشی از طبیعت انسانی است؛ چنانچه هیچ کس بدون تفکر و به کار گیری عقل، نمی تواند زندگی کند.
در تفاوت بین تفکر و تدبر هم گفته شده که «تدبر» تصرف قلب در توجه به عواقب امور رموز آن است، ولى «تفکر» تصرف قلب در توجه به ادله یا دلیل است. 
تطبیق اوامر قرآن در زندگی روزمره هدف نزول قرآن است، قرآن دستورالعمل یا قانون زندگی برای رهنمایی بشر است که توسط جبرئيل امین برای حضرت بهترین عالم محمد ص نازل شده که تطبیق آن درزندگی روزمره یک امرضروری جهت خیر وفلاح جامعه انسانی است. بدون تطبیق اوامرقرآن درزندگی روزمره تلاوت، ترجمه، تفسیر، تأویل، تدبروتفکر جز کسب ثواب سودی برای انسان ندارد.
