وب سایت نواندیشی به ویب سایت خبری تحلیلی نواندیشی خوش آمدید
مناقشه جاری میان کابل و اسلام‌اباد، تنها اختلافی امنیتی یا مرزی نیست؛ بلکه بخشی از تقابل بزرگ‌تر میان بلوک‌های شرق و غرب است که در ان ایالات متحده، بریتانیا، اسراییل، ترکیه و برخی کشورهای عربی در برابر چین، روسیه، ایران و هند صف‌ارایی کرده‌است.افغانستان بار دیگر در مرکز این تقابل جهانی قرار گرفته است.
اتش‌بس شکننده میان اسراییل و حماس، فرصت تنفسی برای محور غرب ایجاد کرده است تا جبهه‌های دیگر را فعال نگه دارد. یکی از این جبهه‌ها، مرز افغانستان و پاکستان است که اکنون به میدان اصلی رقابت‌های اطلاعاتی و نیابتی قدرت‌های جهانی تبدیل شده است.در این میان، تشدید درگیری‌های مرزی، فعال‌شدن شاخه‌های (تی‌تی‌پی) و حضور شبکه‌های (داعش‌خراسان)، تصویری از اغاز یک جنگ ترکیبی را ترسیم می‌کند که هدفش انتقال بحران از خاورمیانه به اسیای مرکزی است.
رشته‌کوه‌های هندوکش، پامیر و قره‌قروم به سه نقطه حساس و استراتژیک در معادلات جدید منطقه‌ای تبدیل شده‌است. در راهبرد غربی‌ها، این مناطق باید به کمربندهای کنترل و نفوذ تروریستی بدل شوند تا مسیرهای اتصال چین، روسیه و ایران را تحت فشار قرار دهند.اما واقعیت این است که دروازه ورودی این سه محور، ایالت (چترال) پاکستان است؛ منطقه‌ای که اکنون تا حدی به کنترل طالبان پاکستانی (تی‌تی‌پی) درامده و خطر انتقال جنگ به درون خاک پاکستان افزایش یافته است.
تحرکات تی‌تی‌پی و گسترش درگیری‌ها در بلوچستان و قبایل، نشانه‌ی (جنگ معکوس) است — جنگی که به‌جای صدور از خاک پاکستان، اکنون در حال بازگشت به درون ان است.این دگرگونی می‌تواند پاکستان را درگیر بحران امنیتی تازه‌ای سازد که ظرفیت فروپاشی سیاسی و اقتصادی را نیز در پی دارد.
طالبان افغانستان نیز در این مرحله تلاش دارند سیاست تک‌قشری و افراطی خود را با نوعی بازتعریف ژیوپولیتیکی تغییر دهند.انان می‌کوشند از ابزار مذهب به‌عنوان سپر در برابر نفوذ قدرت‌های خارجی استفاده کرده و در عین حال، با کشورهایی چون ایران، چین و روسیه در محور امنیتی مشترک قرار گیرند.با این‌حال، پاکستان در تلاش است تا با دامن‌زدن به گفتمان‌های قومی در شمال افغانستان، گروه‌های تاجیک و غیرپشتون را علیه طالبان تحریک کند تا از این شکاف برای پوشش نیروهای میدانی (داعش) بهره ببرد.
در مجموع، انچه امروز در مرزهای شرقی افغانستان رخ می‌دهد، بخشی از طرح گسترده‌تر بازسازی نقشه قدرت در اسیا است. افغانستان نه تنها میدان برخورد ایدیولوژی‌ها و منافع است، بلکه گره‌استراتژیک اتصال شرق و غرب به شمار می‌رود.اگر این بحران بدون راهکار مشترک منطقه‌ای مدیریت نشود، می‌تواند به کریدور انتقال جنگ از غرب اسیا به شرق اسیا بدل گردد و امنیت کل منطقه را در معرض فروپاشی قرار دهد.
